Sık Sorulan Sorular

Hiç kimse henüz mükemmel lastiği bulamamıştır, maalesef lastikler patlamaktadır. Lastiğin patlamasının bir çok sebebi vardır. Genellikle sebep, ani hava kaybına yol açan yabancı bir cismin lastiğe batmasıdır. Bazen batan cisim lastiğin sürücü tarafından hissedilmeyen yavaş hava kaybına sebep olur. Düşük hava ile kullanım, bir lastiğin ısıyı atma kabiliyetini ortadan kaldırır. Bu ısı lastiğin molekül seviyesinde yapısını bozarak patlamasına sebep olur. Bu gibi durumlarda ilk basınç kaybının gerçek sebebini bulmak imkansızdır. Lastik geçmişte aldığı bir darbe sonucunda patlayabilir. Lastik yolda bir deliğe veya çıkıntıya çarptığında darbe hasarı meydana gelebilir. İlk önce küçük olan darbe hasarı zaman içinde büyüyerek lastiğin patlamasına sebep olabilir. Çoğu zaman bu durum lastiğin yanağındaki hafif şişkinlikle anlaşılabilir. “Hiç bir şeye vurmadım!” demeden önce patlamanın daha önce olan bir darbe sonucu oluşabileceğini düşünün. Lastiğiniz patladığında paniklemeyin. Emniyetli ve kontrollü bir şekilde aracınızı yol kenarına çekin, yedek lastiğinizi takın ve en yakın uygun lastik tamircisine gidin.

A.B.D. hükümetinin tüm binek lastiklerinde zorunlu kıldığı Uniform Tire Quality Grades (Standart Lastik Kalite Sınıfları) sistemidir. UTQG’nin üç bileşkeni vardır: sırt aşınması, tutuş sınıfı ve ısı sınıfı. Bu sınıflandırma sistemi yıllar önce tüketicinin değişik kalite lastikleri karşılaştırabilmesi için geliştirilmiştir. Standart bir test lastiği seçilmiş ve o günden beri binek lastikleri bu teste göre değerlendirilmiştir. Günümüzün tipik lastiklerinin aşınma değeri 200 - 600 (standart lastik 100), tutunma sınıfı “A” veya “B” (AA, A, B ve C bareminde) ve lastiğin ısı birikimine karşı mukavemetini gösteren “A”, “B” veya “C” ısı sınıfıdır. Lastik imalatçılarının yaptığı testlerin hükümet tarafından yeteri kadar denetlenmemesinden ötürü ne yazık ki bu gün bu karşılaştırma sisteminin faydası kalmamıştır. Bu sınıflandırma aynı imalatçının lastiklerini karşılaştırmak için faydalı olabilir, fakat Goodyear ile Michelin’i karşılaştırmak için faydasızdır. Ayrıca tutunma sınıfı “AA” veya “C” olan lastik pratikte yoktur, lastiklerin çoğu “A” sınıfı olarak gösterilmektedir.

Lastiğin yanağında ebat, marka ve model bilgileriyle birlikte azami şişirme basıncı, yük - sürat endeksi ve emniyet bilgileri vardır. Günümüz vasıtalarında ebat bilgileri genellikle otomobillerde P235/75R15 105S, kamyonlarda LT235/75R15 104/101Q şeklinde belirtilmektedir. “P” harfi lastiğin otomobil (passenger), “LT” ise kamyonet (light truck) için imal edildiğini gösterir. P sınıfı bir lastiği daha önce LT sınıfı lastik kullanan araçta kullandığınızda lastiğin azami yük taşıma kapasitesini %9 düşürmeniz gerekir. “235” kesit genişliğidir, lastik tavsiye edilen janta takıldığında yanaktan yanağa milimetre cinsinden kesit genişliği gösterir. Lastik sırtının genişliği kesit genişliğinden biraz daha azdır. “75” kesit oranıdır, lastiğin yanak yüksekliğinin kesit genişliğinin %75’i olduğunu gösterir. “R” lastik gövdesinin radyal yapıda olduğunu belirtir. Günümüzde lastiklerin büyük bir bölümü radyaldır, arada sırada lastiğin çapraz katlı gövde yapısı olduğunu belirten “D” veya “B” işareti ile karşılaşabiliriz. Radyal ve çapraz lastikleri hiç bir zaman aynı araçta kullanmayınız. “15” teker çapını inch (1 inch = 2.54 cm) olarak gösterir. “105” veya “104/101” lastiğin Kauçuk İmalatçıları Birliğince belirlenen esaslar dahilindeki yük endeksidir. Yeni taktığınız lastiğin yük endeksinin çıkarttığınız eski lastiğinizin yük endeksi ile eşit olduğuna emin olun. Bunu aynı yük endeksine sahip lastik takarak veya lastik üzerinde tekere yakın bir yerde küçük harflerle yazılı azami yük kapasitesini kontrol ederek sağlayabilirsiniz. Kamyon lastiklerinde çoğu zaman bu ibareleri bulamazsınız, bu durumda C, D, E veya F olarak belirtilen Yük Sınıflarına bakınız. “S” veya “Q” lastiğin azami süratini gösteren hız endeksidir. Sık görülen hız sınıfları Q – 160 KM/S; S – 180 KM/S; T – 190 KM/S; U – 200 KM/S; V – 240 KM/S; ve Z – 240 KM/S süratin üzerinde parçalanmayacak lastiklerdir. Bazı eski lastiklerde hız endeksi hemen “R” işaretinin önüne konmuştur. Hız endeksini “performans endeksi” olarak ta görebilirsiniz, çünkü yüksek hız endeksine sahip lastikler daha yüksek yan ve g kuvvetlerine uygun oldukları için düşük süratlerde de iyi sürüş özelliklerine sahiptirler. Küçük otomobilinizin BMW gibi sürüş özellikleri olmasını istiyorsanız, hız endeksini yükseltin. Araba imalatçısının belirttiğinden daha düşük hız endeksine sahip lastik veya aynı araç üzerinde değişik hız endeksli lastikler kullanımı tavsiye edilmez.

Raba imalatçısının belirttiğinden daha düşük hız endeksine sahip lastik kullanımı tavsiye edilmez. Bir çok insan çok hatalı olarak bir kaç lira ucuza lastik almak için tavsiye edilenden daha düşük hız endeksli lastik satın alırlar. Lastik hız indeksini düşürerek aracınız sürüş ve acil bir durumda kontrol özelliklerini azaltırsınız. Endüstride kabul görmüş tek istisna, kar lastikleri takarken bir alt seviyede hız endeksli lastik takılması kuralıdır. Sonuç olarak küçük otomobilinizin BMW gibi sürüşü olmasını istiyorsanız lastiklerinizin hız endeksini arttırın. BMW arabanızı küçük bir araba gibi sürmek istiyorsanız...

Bu günün kar lastiklerinin sürüş kontrolü geleneksel dört mevsim lastiklerden, iki tip lastik karıştırıldığında arabanızın dengesi bozacak kadar değişiktir. Daha az sayıda kış lastiği takmak emniyetinizi çok azaltacaktır.

”Dağ / Kar Tanesi” sembolü, lastiğin sert kış şartlarında kullanıma uygun olduğunu tescil eden yeni bir işarettir. Kauçuk İmalatçıları Birliği tarafından yeni onaylanan sembol üç yıl içerisinde kademeli olarak kullanıma geçecektir. Bu yıl imal edilen kış lastiklerinin bir çoğunda henüz bu işaret yoktur. Bu işaretin bulunması en uygun kış lastiğini seçiminize yardım edecektir.

Lastikler serin, kuru ve sıcak su boruları ve elektrik jeneratörü gibi ısı ve ozon kaynaklarından uzak ortamlarda muhafaza edilmelidir. Lastik konulan yüzeylerin kauçuğun bozulmasına sebep olacak yağ, benzin ve benzeri malzemelerden temiz olduğuna emin olun. Muhafaza ve sürüş sırasında bu tip malzemelerin etkisinde kalan lastiklerde ani patlamalar meydana gelebilir.

Yeni takılan lastiği yük taşıma kapasitesi orijinal lastiğinkine eşit veya daha fazla olmalıdır. Orijinal lastiklerinizi aynı ebat ve tip lastiklerle değiştirdiğinizde, yeni lastikler aracınızın ve azami yük haddini taşıyacak kapasitede olacaktır.

Arabanız için doğru lastik seçimi kısmen sanat, kısmen bilimdir. Bir lastik tavsiye edilmeden önce cevaplanması gereken sorular: 1. Ne tip bir araba kullanıyorsunuz? 2. Aracınız esas kullanım amacı nedir? 3. aracınızı nerede ve nasıl sürüyorsunuz? 4. Bu araç ile ilgili planlarınız nedir? 5. Yaşadığınız iklim değişik tutunma özellikleri gerektiriyor mu? 6. Ne kadar harcayabilirsiniz? Web sitemizde lastik seçiminize yardımcı olacak bir çok bilgi bulunmasına rağmen, ilave bilgi için şirketimizi arayınız.

Tüm lastik ve araç imalatçıları lastiklerin 4’lü setler halinde değiştirilmesini tavsiye etmektedirler. Bu kesinlikle bir satış tuzağı değildir. İnanmazsanız araba imalatçınızın kullanım kitabını inceleyiniz. Sebebi; bir aracın üzerindeki dört lastikte birbirinin eşi olduğu zaman dönüş, sürüş ve tutunma sırasında hepsi aynı şekilde davranırlar. Bu dörtlü ekip bozulduğunda, örneğin fren esnasında, arabanızın dört bir kenarında sizin hayatınızı tehlikeye atacak sürüş ve kontrol özelliklerini düşürecek bir karışıklık yaşanır. Bu özellikle kar tipi lastikler için geçerlidir. Bu günün kar lastiklerinin sürüş kontrolü geleneksel dört mevsim lastiklerden, iki tip lastik karıştırıldığında arabanızın dengesi bozacak kadar değişiktir.

Gerçek dünyada değişik sebeplerden dolayı bir çok insan sadece bir veya iki lastiği değiştirir. Sadece iki lastiğinizi değiştirdiğinizde, taktığınız lastiklerin mevcut lastiklerle aynı ebat ve gövde yapısında, tercihen eş lastikler olmasına dikkat edin. Ayrıca emniyet sebebinden, lastikleri aracınız önden çekişli bile olsa arka dingile takın. Sadece bir adet lastik aldığınızda, yeni lastiği kalan lastiklerden en çok diş derinliği olan lastikle eşleştirerek arka dingile takın.

Bu tamamen nerede yaşadığınıza bağlıdır. Tabi ki Erzurum, Bolu, Ankara gibi yörelerde yaşayanların kar lastiğine ihtiyacı olacaktır. Bu gibi yörelerde sert kış şartlarına uygun tasarlanmış Michelin Arctic Alpin veya BF Goodrich Winter Slalom tipi lastiklere ihtiyacınız olacaktır. Bu üstün kış lastikleri karda en gelişmiş tutunmayı ve mükemmel kontrolü sağlarlar. Kar ve buzda mükemmel performansı sağlayacak binlerce zigzag kanalcıklarla tutunmayı aynı zamanda sessiz ve yumuşak bir sürüşle elde ederler. Bu lastikleri, azami “tutunma” için tasarlandıklarını aklınızda tutarak kış mevsimi biter bitmez çıkartınız, aksi takdirde çok çabuk aşınırlar. Bazı günlerin kar yağdığı yörelerde oturuyorsanız, “dört mevsim” (all-season) lastikler ihtiyacınızı tam karşılamayabilir. Yeni çıkan “All-Season Plus” tipi, yaz ve kış performansları geleneksel “dört mevsim” lastiklerden iyi olan alternatiflere bakmanız iyi olacaktır. Geleneksel “dört mevsim” (all-season) ve performans lastiklerinin kauçuk karışımları düşük ısıda sertleşmeye başlar, sırt desenleri yeteri kadar agresif olmayabilir veya kış lastiklerinde olandan daha az sayıda kanalcıkları vardır. Bu faktörler kış şartlarında tutunmanın tamamen kaybolmasına sebep olabilir. Arabalar bu günkü değerleri göz önüne alındığında ve kış mevsiminde emniyet içinde seyahat etmek için kış lastikleri almaya değmez mi?

Lastiklerinizi aracınızın imalatçısının tavsiye ettiği basınçla şişiriniz. Bu bilgiyi araç kulanım kitabında veya bazen soför kapısının kenarında bulabilirsiniz. Lastiğin üzerinde belirtilen azami hava basıncı çok ağır yük taşıdığınız, çok sıcak havada seyahat ettiğiniz veya bir römork çektiğiniz özel zamanlarda kullanılabilir. Lastiklerinizin, stepne dahil hava basınçlarını en az ayda bir kere ve her uzun seyahatten önce kontrol etmeniz gereklidir. Hava basıncı lastikleriniz soğuk olduğu zaman; aracınız en az üç saat park halinde kaldıktan sonra kontrol ediniz. Hiç bir zaman lastiklerinizin havasını lastikleriniz sıcakken düşürmeyiniz. Lastiklerinizin hava basıncının sürüş sırasında ısıya bağlı olarak yükselmesi normaldir. Sıcak bir lastikten hava boşaltırsanız, soğuduğunda basınç düşük olacaktır. Lastiklerinizi kontrol etmek için kaliteli bir basınç saati kullanın. Gözlerinize güvenmeyin. Lastiğinizin havasının uygunluğunu bakarak anlayamazsınız.

Düşük basınç yanakların aşırı esnemesine sebep olur. Bu durum lastiğin erken arızasına sebep olacak ısı birikimlerine sebep olabilir. Yükse basınç lastiğinizi darbe hasarlarına daha korumasız hale getirir. Ayrıca her iki durumda araç kontrolünü ve lastik aşınmasını kötü yönde etkiler.

Düzenli rotasyonunun amacı araç üzerinde takılı lastiklerin tümünde düzgün aşınmayı sağlamaktır. Lastik rotasyonu her 12,000 Km veya düzensiz aşınma görüldüğünde yapılmalıdır. Lastiklerinizde düzensiz aşınma görüldüğünde ön düzen, balans ve diğer mekanik arızların kontrolü ve tamiri yapılmalıdır. Lastik rotasyonu yaptığınızda hava basınç kontrolünü unutmayınız. Çoğu araç için standart rotasyon sistemi arka dingildeki lastiklerin direk ön, ön dingildeki lastiklerin direk arkaya takılmasıdır.

Balansı bozuk bir lastik bir tarafı daha ağır bir çamaşır makinesi gibidir. Çamaşır sepetinin dönmesi ile oluşan merkez kaç kuvveti ve bir tarafının ağır olması, makinenin zıplamasına ve korkunç şekilde titremesine sebep olur. Aynı şey sadece 7 gr balans bozukluğu olan bir otomobil lastiğinde meydana gelir. Lastik ve teker takımı zıplar ve titreşimler oluşturur. Bu titreşimler genellikle yüksek süratle gidilen otoyollarda sallanma olarak hissedilir. Eğer titreşimler direksiyonda ise büyük bir olasılıkla ön lastiklerin balansa ihtiyacı vardır. Eğer titreşimler her taraftan geliyorsa problem muhtemelen arka lastiklerdedir.

Ön düzenin lastik balansı ile hiçbir ilgisi yoktur. Ön düzen bir aracın tekerleklerinin yol üzerinde düz bir çizgide gitmesini veya bozuk olduğu durumlarda erken veya çok ses çıkartarak düzensiz aşınmasını belirler. Aracınız ön düzenin yılda bir kere veya aracınız yol üzerinde sağa veya sola “çekmeye” veya “gezmeye” başladığında yaptırılmalıdır.

Günümüzde lastiklerin ortalama ömrü yaklaşık 70,000 kilometredir fakat her şeyde olduğu gibi alacağınız verdiğinize bağlıdır. Bir çok lastik 125.000 kilometre veya daha yüksek yol yapabilir. Öte yandan dönüş ve sürüş kontrolünü arttıracak, kilometre ömründen feragat ederek, şekilde tasarlanmış performans lastiklerini 30.000 kilometrede aşınabilir. Bunların yanı sıra lastiklerin ömrünü sürüş şekliniz (yumuşak veya sert), yaşadığınız yer (düzlük veya tepelik), iklim (yaz veya kış) ve yol kaplaması (beton veya asfalt) gibi faktörler önemli olarak etkiler.

Diş derinliği 2 mm’ye inmiş tüm lastikler aşınmışlardır ve hemen değiştirilmeleri gerekir. Yeni lastiklerde 2 mm yükseklikte aşınma işaret çubukları vardır. Bu aşınma işaretleri lastik yüzeyi ile aynı seviyede olduğu zaman lastikleriniz teknik ve hukuken "kabak" durumdadır. Bununla beraber lastik, aşınma sınırına gelmeden çok önce tutunma kayıpları yaşamaya başlayabilirsiniz. Çok yağmur veya kar yağışlı iklimlerde yaşıyorsanız lastiklerinizi 4 mm diş derinliği kaldığında değiştirmek ihtiyacı hissedebilirsiniz. Şüphelendiğiniz durumda bir uzmana danışın ve arabanızın yere temas eden tek emniyet özelliğinin lastikler olduğunu unutmayın.

Lastiğiniz patladığında aracınızı yolu kenarına çekin. Eğer trafiği yoğun veya dar bir yolda iseniz, aracınızın içinden emniyetle çıkabileceğiniz bir yere kadar yavaşça sürmeye devam edin. Telefona ulaşma imkanınız ve yol servis var ise arayarak yardım isteyin. Lastik tamir edilebilecek durumda ise, uzman bir lastik tamircisi tarafından sökülerek tamirini yaptırın. Lastik tamirlerinin endüstri standartlarına belirlenmiş malzeme ve tekniklerle profesyonelce yapılması gereklidir. Patlamış bir lastik her zaman sökülerek içindeki hasarları kontrol edilmelidir. Fitil tamiri yaptırmayın, bu tip tamirler tehlikelidir ve imalatçı garantisini ortadan kaldırır. Hasarlı lastiğin tamirinde iç lastik kullanmayın. Yaralı bir lastik aşağıda durumlarda tamir edilemez ve değiştirilmesi gerekir: 1) 7 mm’den kalın bir cisim batmışsa 2) Lastik yanağında balon varsa. Bu bir darbe kırılmasıdır ve lastik yolda bir deliğe veya bir cisme vurduğunda lastiğin jant ve cisim arasında sıkışmasıyla oluşarak lastik gövdesini yaralar. Lastiğe uygulanan basınç yapısal gövde hasarın oluştuğu yerde balon oluşmasına sebep olur. 3) Lastiğin çevresi boyunca çember şekline aşınma bulunursa. Yanak aşınması lastiğin düşük hava veya patlak olarak kullanıldığının tipik işaretidir. 4) Lastik iç astarının aşırı hasarlı olması. Düşük hava buruşmaları, kauçuk parçaları, lastik tozu ve lastik astarının ayrışması bu hasarlardan bazılarıdır. 5) Lastik uzmanının lastiğin yapısal dengesini bozacağını düşündüğü damak hasarı, büyük patlaklar, kesilmeler, kopmalar ve benzeri diğer yaralar.

Lastiğinizin toplam çapı çok değişirse etkiler. Orijinal belirtilen lastik çaplarına uygun lastik seçimleri araç bilgisayarının düzgün çalışmasını ve dolayısı ile ABS, patinaj kontrolü, yakıt kontrolü, elektronik otomatik şanjman ve elektronik sürüş denge sistemlerinin kontrolünün doğru çalışmasını sağlar. Lastik ebadının değiştirilmesi bilgisayara yanlış sinyallerin gönderilmesine sebep olur. Sistem çalışamaz duruma gelmeyecektir fakat değişik miktarlarda etkilenecektir.

Dört mevsim lastik, ıslak-karlı zeminde tutunma kapasitesi ile kuru yüzey performansını dengeleyerek su ve kar problemini aşan uzun ömürlü agresif bir desenle tasarlanmıştır. Genellikle ıslak ve karlı zeminde çekişi arttıracak bir çok tutunma kenarlarına sahiptir. Bu lastiklerin bir çoğu çamur ve kar anlamına gelen M&S harfleri ile adlandırılmıştır. Yol/Yol Dışı daha agresif sırt deseni ile tasarlanmış kamyonet/pikap lastiğidir. Bu lastikler her tip hava ve yol koşulunda yol ve yol dışında kullanılabilirler. Yağmur veya çamurda, yol/yol dışı lastiğin açık, kendini temizleyen deseni mükemmel çekiş sağlar. Sert hatları kayalık ve düzgün olmayan arazilerde tutunmayı arttırır.